1-لوپوس چیست؟
لوپوس یک اختلال مادام العمر سیستم ایمنی بدن است که در آن سلول های ایمنی به بافت های سالم بدن بیمار حمله کرده و باعث التهاب و تخریب بافت ها می گردد.
لوپوس از گروه بیماری های خود ایمنی است.
نشانه های بیماری ممکن است محدود به پوست بیمار شود اما در اغلب موارد باعث مشکلات داخلی مثل درد مفصل نیز می گردد. در موارد حاد می تواند به قلب، کلیه ها و دیگر اندام های حیاتی بدن نیز آسیب وارد کند. اگرچه برای بیماری لوپوس هیچ درمان قطعی وجود ندارد، اما داروهایی است که می تواند میزان آسیب را به حداقل برساند و علائم بیماری را تسکین دهد.
2-نشانه های لوپوس: درد مفصل
درد عضلات و مفاصل اغلب اولین نشانه بیماری لوپوس است. این درد در یک زمان در هر دو طرف بدن بویژه در مفاصل دست ها، انگشت ها، و زانو ها ظاهر می شود. مفاصل ممکن است ملتهب شده و در مقابل لمس کردن احساس گرم شدن دست دهد. اما برخلاف روماتوئید آرتریت، لوپوس باعث صدمه همیشگی مفصل نمی شود.
3-نشانه های لوپوس: راش پوستی پروانه ای شکل
یکی از نشانه های لوپوس راش های پوستی بر روی پل بینی و گونه ها است که شکل انتشار آن پروانه ای شکل است. دیگر مشکلات پوستی شایع شامل حساسیت به نور خورشید به صورت پوسته پوسته شدن، لکه های قرمز یا یک راش ارغوانی فلس مانند بر روی قسمت های مختلف بدن مثل صورت، گردن و بازوها. در برخی از افراد نیز زخم های دهانی مشاهده می شود.
4-نشانه های لوپوس: تغییرات ناخن
لوپوس گاهی باعث ترک خوردن ناخن ها و یا افتادن آنها می شود. پایه ناخن ها ممکن است به نقاط قرمز یا آبی تغییر رنگ دهند. این نقاط رنگی در واقع ناشی از رگهای خونی ملتهب در بستر ناخن ها است. تورم ممکن است پوست اطراف پایه ناخن ها را ورم کرده و قرمز کند.
5-نشانه های لوپوس: تب و خستگی
بسیاری از مبتلایان به لوپوس درجاتی از خستگی را در خود احساس می کنند. در بسیاری از موارد، این احساس خستگی در فعالیت هایی چون ورزش و دیگر کارهای شخص تداخل ایجاد می کند. در بیشتر بیماران تب با درجه پایین نیز مشاهده می شود. این تب بدون علت ممکن است تنها علامت هشدار دهنده در بعضی افراد باشد.
6-نشانه های لوپوس: حساسیت به نور خورشید
بسیاری از مبتلایان به لوپوس، معمولا به نور خورشید و سایر نورهای فرابنفش حساسیت نشان می دهند. به عنوان مثال اگر این افراد یک روز را در ساحل دریا سپری کنند ممکن است راش پوستی در نواحی در معرض نور خورشید ظاهر شده و دیگر نشانه های لوپوس را نیز شدت بخشد. حتی برخی از داروها می تواند مبتلایان به لوپوس را به نور فرابنفش حساس تر کند.
7-نشانه های لوپوس: ریختن موها
علائم بیماری لوپوس می آیند و می روند و یکی از اینها ریختن موها می باشد. موی سر ممکن است به صورت تکه ای دچار ریزش شود و یا اینکه نازک گردد. پس از فروکش کردن شعله بیماری و تحت کنترل در آمدن آن موهای جدید شروع به رویش می کند.
8-نشانه های لوپوس: پدیده رینود
در برخی مبتلایان به لوپوس پدیده ای به نام رینود بروز می کند. در این حالت انگشتان دست و پا در پاسخ به سرما یا استرس، دردناک و بی حس می شوند. این حالت زمانی اتفاق می افتد که عروق خونی کوچک دچار اسپاسم شده و جریان خون به آن قسمت محدود می شود. در اثر این حمله انگشتان دست یا پا به رنگ سفید و یا آبی در می آیند. پدیده رینود در افرادی که لوپوس و یا هرگونه بیماری جدی دیگری ندارند هم قابل مشاهده است.
9-لوپوس یا بیماری های دیگر؟
وقتی فردی به لوپوس دچار می شود تظاهرات بالینی آن شبیه به بیماری آرتریت روماتوئید است که در آن بیمار به درد مفاصل و تورم دچار می شود و یا شبیه بیماری فیبرومیالژیا که باعث بروز خستگی و درد می شود. از نکات مهمی که این بیماری را نسبت به بقیه متمایز می کند ترکیبی از راش های پوستی به همراه درد مفاصل و خستگی است. البته با انجام آزمایشات بالینی نیز می توان لوپوس را از سایر بیماری ها تشخیص داد.
10-تشخیص لوپوس
تشخیص لوپوس ممکن است کمی سخت باشد. این بیماری شرایط دیگر را تقلید کرده و در افراد مختلف مدت زمان متفاوتی طول می کشد. بسیاری از افراد سالها این بیماری را در بدن خود دارند قبل از آنکه نشانه ای از بیماری را بروز دهند. اگرچه آزمایش خاصی برای تشخیص لوپوس وجود ندارد اما گروهی از پروتئین های خاص در خون این بیماران افزایش نشان می دهد. مثلا antinuclear antibodies- ANAs خون، یک سرنخ حیاتی در تشخیص لوپوس است و در 95% افراد مبتلا به لوپوس این تست مثبت است. دیگر آزمایشات بالینی مثل شمارش تعداد سلول های خون، عملکرد کلیه و زمان لخته شدن خون نیز توسط پزشک انجام می شود. بیوپسی بافت اندام درگیر این بیماری، مثل پوست یا کلیه نیز در تشخیص به پزشک کمک می کند.
11-چه کسانی در خطر ابتلا به لوپوس قرار دارند؟
هر کسی ممکن است به لوپوس مبتلا شود. اما این بیماری در زنان 10 برابر بیشتر از مردان شایع است. همچنین شانس ابتلا به این بیماری در فرد بیشتر است اگر یکی از گروه های زیر باشد:
-در نژادهای آفریقا-آمریکایی، لاتینی، آسیایی
-بین سنین 20 و 40 سال
-یکی از افراد خانواده مبتلا به لوپوس باشد
12-انواع لوپوس
وقتی مردم صحبت از بیماری لوپوس می کنند منظور آنها لوپوس اریتماتوس سیستمیک یا SLE است که شایع ترین و خطرناک ترین نوع آن می باشد. اما لوپوس انواع مختلفی دارد. لوپوس اریتماتوس پوستی که به آن لوپوس قرص مانند هم گفته می شود به پوست محدود شده و دیگر ارگانهای بدن که در لوپوس SLE درگیر می شود را مبتلا نمی کند. شایع ترین علامت لوپوس پوستی راش های مدور است. لوپوس سیستمیک دارویی نیز یکی دیگر از انواع لوپوس است که با مصرف بعضی داروهای خاص در برخی افراد، باعث ظهور موقتی نشانه های لوپوس می شود.
13-درمان های دارویی برای لوپوس
جهت کنترل نشانه های بیماری لوپوس، روش هایی وجود دارد. این روش ها شامل کرم های کورتیکواستروئیدی برای راش های پوستی و داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی برای درد مفاصل و تب است. داروهای ضد مالاریا برای مبارزه با درد مفاصل، جوش ها و راش های پوستی استفاده می شود. داروهای کورتیکواستروئیدی ممکن است به شکل قرص نیز تجویز شوند. در موارد شدید ممکن است بصورت تزریق وریدی بکار روند. در افراد مبتلا به لوپوس شدید ممکن است از داروهای تضعیف کننده سیستم ایمنی نیز استفاده شود.
14-مراقبت از خود
تغییر در زندگی یکنواخت روزانه در زمانی که بیماری شعله ور شده، در کاهش علائم بیماری و کنار آمدن با شرایط موجود کمک شایانی می کند:
-زمانی که در مقابل نور خورشید قرار می گیرید خود را بپوشانید
-سیگار نکشید
-بطور مرتب ورزش کنید
-مهارت های خود را مدیریت و استفاده کنید.
همچنین از استراحت کافی در طول روز برخوردار باشید. مبتلایان به لوپوس لازم است 12 ساعت خواب در طول شبانه روز داشته باشند.
15-لوپوس و مشکلات کلیوی
با پیشرفت بیماری لوپوس در بدن امکان مبتلا شدن بعضی اندام ها نیز وجود دارد. از هر 4 نفر مبتلا به لوپوس 3 نفر احتمال بروز مشکلات کلیوی را دارند. این مشکل ممکن است علامتی نداشته باشد، هرچند برخی افراد دچار تورم در پاها و مچ پا می شوند. بسیاری از مبتلایان پس از انجام آزمایش ادرار و وجود خون یا سطوح غیر عادی پروتئین در آن متوجه مشکلات کلیوی در خود می شوند.
16-لوپوس و مشکلات قلبی
شایع ترین مشکل قلبی در ارتباط با لوپوس، التهاب بافت پوششی اطراف قلب است که ممکن است باعث درد شدید در سمت چپ قفسه سینه شود. کم خونی، کاهش سطح پلاکت ها و گلبول های سفید خون و لخته شدن خون در شریان ها و رگ ها و افزایش فشار خون نیز از دیگر مشکلات شایعی است که در نتیجه لوپوس احتمال بروز آن وجود دارد.
17-لوپوس و مشکلات ریوی
در حدود یک سوم افراد مبتلا به لوپوس دچار التهاب بافت اطراف ریه می شوند. این امر موجب تنفس دردناک، یا درد قفسه سینه، و یا اصلا هیچگونه علامتی می شود. گاهی لوپوس باعث درد قفسه سینه می شود که ارتباطی به قلب یا ریه ندارد. در عوض درد، ناشی از التهاب عضلات قفسه سینه و یا مفصل دنده می باشد. هرگونه درد در قفسه سینه باید توسط پزشک بررسی شود.
18-لوپوس و مشکلات گوارشی
در بیماری لوپوس مشکلات گوارشی معمول نیست، اما برخی از افراد ممکن است درد شکم، تهوع، استفراغ، اشکال در بلع، و یا التهاب کبد یا لوزالمعده را تجربه کنند. این مشکلات ممکن است مستقیماً به بیماری لوپوس مربوط باشد و یا اینکه عوارض جانبی داروهایی باشد که در درمان لوپوس مصرف می شود. برخی از بیماران در زمان شعله ور بودن بیماری دچار کاهش وزن نیز می شوند.
19-لوپوس و آنمیا (کم خونی)
بیماری لوپوس و داروهایی که در درمان آن استفاده می شود ممکن است باعث کم خونی در بیمار گردد. این بدان معناست که بدن سلول های خونی بسیار کمی دارد، بدلیل اینکه به اندازه کافی ساخته نمی شوند و یا اینکه سلول های خونی سریع تر از آنچه جایگزین شوند تخریب می گردند. علائم آن نیز تنگی نفس و خستگی است.
20-لوپوس و سیستم عصبی
لوپوس می تواند طیف وسیعی از مشکلات را در سیستم عصبی ایجاد کند که شایع ترین آن سر درد است. از دست دادن حافظه مشکلی است که شیوع کمتری دارد و ممکن است گاهی بروز کرده و دوباره ناپدید شود. برخی مبتلایان به لوپوس در معرض خطر سکته مغزی هستند و در موارد نادر ممکن است منجر به تشنج نیز شود.
21-لوپوس و سلامت روان
افسردگی و اضطراب خطری جدی برای مبتلایان به لوپوس محسوب می شود. فشار عاطفی ناشی از مقابله با یک بیماری مزمن از یک طرف و استرس های محیطی و تاثیر آن بر سیستم عصبی از طرف دیگر می تواند در بدتر شدن شرایط بیمار مبتلا به لوپوس نقش مهمی ایفا کند. در ارتباط با شرایط روحی خود حتما با پزشکتان مشورت کنید. در حال حاضر درمان های موثر و مفیدی برای افسردگی و اضطراب وجود دارد.
22-لوپوس و حاملگی
بیشتر زنان مبتلا به لوپوس می توانند باردار شوند اگرچه خطر عوارض بیماری در طول حاملگی ممکن است افزایش پیدا کند. از آنجا که علائم بیماری لوپوس می آیند و می روند، بهترین زمان برای باردار شدن زمانی است که نشانه های بیماری به حداقل رسیده اند. زنانی که در زمان بهبود علائم لوپوس حامله می شوند احتمالا کمتر در معرض عوارض بیماری قرار دارند.
23-لوپوس نوزادان
بیشتر کودکان متولد شده از مادران مبتلا به لوپوس کاملا سالم هستند. اما در موارد نادر، کودک تازه متولد شده از مادر مبتلا به لوپوس، به لوپوس نوزادان مبتلا می باشد. در این حالت نوزاد نشانه هایی چون راش پوستی، کم خونی و یا مشکلات کبدی را نشان می دهد. علائم بیماری معمولا چند ماه پس از تولد از بین می رود و آسیب دائمی ایجاد نمی کند. با اینحال برخی از کودکان مبتلا به لوپوس نوزادان با مشکلات جدی قلبی متولد می شوند.
24-زندگی با لوپوس
خستگی و درد مفاصل ناشی از لوپوس می تواند زندگی روزمره اعم از کار و رسیدگی به فرزندان را برای بیمار سخت کند. در زمان شعله ور شدن علائم بیماری ممکن است مجبور شوید فعالیت های خود را متوقف کنید و یا اینکه از کمک دیگران استفاده کنید. اگرچه بسیاری از مبتلایان به لوپوس به تنهایی و بدون گرفتن کمک از دیگران به راحتی به فعالیت های خود می پردازند.
25-آینده بیماری لوپوس
به لطف پیشرفت های جدید در درمان بیماری لوپوس، طول عمر مبتلایان به این بیماری به طور چشمگیری افزایش یافته است. البته بسته به شدت و ضعف بیماری در هر فرد و عضوی که درگیر این بیماری شده است، شرایط مبتلایان به لوپوس با هم فرق می کند. اما بسیاری از مبتلایان به لوپوس می توانند نسبت به داشتن یک زندگی طبیعی یا نزدیک به نرمال امیدواری داشته باشند.
نظرات شما عزیزان: